SANDIK

SANDIK

 

Soru 73: Dernekler hangi amaçlar için sandık kurabilir?

Cevap 73: Dernekler; üyelerine kar payı dağıtmamak, gelir, faiz veya başka adlarla üyelerine para aktarmamak şartıyla, üyelerinin yiyecek, giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi ihtiyaçlarını sandık kurarak karşılayabilirler. (Dernekler Yönetmeliği Madde 72)

 

)

 

.

 

SANDIK

 

Soru: Dernekler hangi amaçlar için sandık kurabilirler?

Cevap: Dernekler, tüzüklerinde yazılı olmak ve sağlanan kârı üyelerine paylaştırmamak, gelir, faiz veya başka adlarla üyelerine aktarmamak şartıyla üyelerinin yiyecek ve giyecek gibi zaruri ihtiyaç maddelerini ve diğer mal ve hizmetlerle kısa vadeli kredi gereksinimlerini karşılamak amacıyla sandık kurabilirler.

 

Soru  : Dernek sandığına kimler üye olabilir?

Cevap : Dernekler tarafından kurulan sandıklara, ilgili derneğin merkez ve şubelerine kayıtlı üyeler dışında üye kabul edilmez. Sandıklara üye olmak isteğe bağlıdır. Sandık üyeliğine kabul, sandık yönetim kurulu kararı ile olur.  (Dernekler Yönetmeliği Madde 73

 

Soru: Dernek sandığı olarak üye olmayanlara da hizmet sunulabilir mi?

Cevap: Dernekler tarafından kurulan sandıklara, ilgili derneğin merkez ve şubelerine kayıtlı üyeler dışında üye kabul edilmez ve hizmet sunulmaz.  Sandıklara üye olmak isteğe bağlıdır. Sandık üyeliğine kabul, sandık yönetim kurulu kararı ile olur.

 

 

Soru: Sandık nasıl kurulur ve yönergesinin içeriğinde neler olmalıdır?

Cevap:  Her sandığın, dernek yönetim kurulunca hazırlanıp genel kurulca kabul edilen bir sandık yönergesi bulunur. Bu yönergede aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:

  1. Sandığın adı,
  2. Sandığın çalışma konuları,
  3. Üye olma, üyelikten çıkma ve çıkarılmanın şartları,
  4. Sandık genel kurulunun kuruluş şekli, toplanma zamanı, görev ve yetkileri,
  5. Sandık yönetim kurulunun asıl ve yedek üye sayısı, nasıl seçileceği, görev ve yetkileri,
  6. Sandık denetim kurulunun asıl ve yedek üye sayısı, nasıl seçileceği, görev ve yetkileri,
  7. Üyelerden alınacak giriş aidatı ile üyelik aidatının belirlenme ve tahsilat şekli,
  8. Sandıkça oluşturulacak fonlar, bu fonlara katılma şartları, fonlardan yararlanma esasları, fonlardan yapılacak yardımların miktarı ve oranları,
  9. Üyelerin sandıktan çıkması veya çıkarılmasının şartları,
  10. Fonlarda biriken para ve hakların tasfiyesi ve geri verilmesi esas ve usulleri,
  11. Fonlarda biriken paraların değerlendirilme esas ve usulleri, işletilecek paralardan elde edilecek faiz, kâr, temettü ve diğer değerlerin kullanımına dair esaslar,
  12. Mikrokredi ve diğer borç para verme esas ve usulleri,
  13. Sandığın dağıtılmasına karar verilmesi durumunda, mal varlığının tasfiye esasları.

 

Soru: Derneğin sandık kurabilmesi için ne yapması gerekir?

Cevap: Derneklerin sandık kurabilmesi için;  Dernek tüzüğünde sandık kurulacağına dair açık hüküm bulunması ve  Dernek genel kurulunca sandık kurulması için karar alınmış olması gerekir.

 

Soru: Sandık kurulması yönünde genel kurulun kabul etmesinden sonraki işleyiş nasıl olacak?

Cevap: Dernek genel kurulunca kabul edilen sandık yönergesinin yönetim kurulu üyelerince her sayfası imzalanmış bir sureti, genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde dernek başkanı tarafından mülki idare amirliğine verilir.  Sandık yönergesinin mülki idare amirliğine bildirilmesinden itibaren altı ay içinde, sandık genel kurulunun toplanması ve sandık organlarının oluşturulması zorunludur. Sandık organları oluşturuluncaya kadar sandık işlemlerini yürütmeye dernek yönetim kurulu yetkilidir. Sandığın ilk genel kurulu, dernek yönetim kurulunun çağrısı üzerine toplanır

 

Soru: Sandığın organları hangileridir?

Cevap: Sandığın organları

  • Genel kurul,
  • Yönetim kurulu,
  • Denetim kurulu oluşturulması zorunludur.

 

Soru: Sandık organları kaç kişiden oluşur ve kimler olmalı?

Cevap:

  • Sandık yönetim ve denetim kurullarının asıl ve yedek üye sayısı üçten az olamaz.
  • Sandık yönetim ve denetim kurulları, sandık üyeleri arasından seçilir.
  • Sandık genel kurulu, genel kurula katılma hakkı bulunan sandık üyelerinden oluşur.
  • Üye sayısının çok olması veya üyelerin farklı yerleşim yerlerinde bulunması hâlinde,  genel kurulda nasıl temsil edilecekleri sandık yönetmeliğinde düzenlenir.
  • Genel kurulun toplantıya çağrılması, toplantı gündemi ve yeri, toplantı ve karar yeter sayısı ve kararların üyelere duyurulması konularında, sandığın bağlı bulunduğu dernek tüzüğünün bu konuları düzenleyen hükümleri uygulanır.

 

Soru: Sandıkların tüzel kişiliği var mıdır?

Cevap:  Sandıklar, derneklerin bir yan kuruluşudur. Bunların tüzel kişilikleri yoktur. Sandık yönetim kurulu, dernek yönetim kurulunca verilecek yetkiye dayanarak, sandıkla ilgili konularda mahkemelerde ve idare makamlarında sandığı temsil edebilir ve sandığa izafeten her türlü hukuki tasarrufta bulunabilir.  Sandığın bütün mal ve hakları dernek malı sayılır. Taşınmazlar dernek adına tescil edilir ve kullanma hakkı sandığa devredilir. Bu mallara karşı işlenen suçlar, dernek mallarına karşı işlenmiş sayılır ve sandık mallarına karşı suç işleyenler, dernek malına karşı suç işleyenler gibi cezalandırılır.

 

Soru: Sandığın denetimi nasıl yapılır?

Cevap: Sandığın bağlı olduğu derneğin, genel kurulu, yönetim kurulu veya denetim kurulu sandığın denetimini her zaman yapabilir. Dernek ve sandık denetim kurulları, yılda en az bir kez olmak üzere sandık hesap ve faaliyetlerinin denetimini yapmakla görevli ve yetkilidir. Denetim sonuçları, sandık genel kurulu toplandığında, dernek genel kuruluna bir rapor hâlinde sunulur.

Sandıkların yönetim yerleri, satış yerleri, defterleri, hesap ve işlemleri bakanlık veya yetkili mülki idare amiri tarafından her zaman denetlettirilebilir. Bu denetleme, görevlendirilecek kolluk kuvvetleri mensupları dışındaki memur veya memurlar aracılığıyla yaptırılır. Denetleme sırasında, görevli memurlar tarafından istenecek her türlü defter, belge ve işlemli yazıların, denetleyen kişilere gösterilmesi ve talep hâlinde onaylı örneklerinin

verilmesi zorunludur.

 

Soru: Sandığın gelir kaynakları nelerdir?

Cevap: Sandıkların gelirleri şunlardır:

  1. Üyelerden bir defaya mahsus olmak üzere alınacak giriş aidatı,
  2. Üyelik aidatı,
  3. İktisadi faaliyetlerden elde edilen kârlar,
  4. Üyelere verilen kredilerden alınacak hizmet bedeli veya faiz gelirleri,
  5. Bankaya yatırılan sandık paralarının faizleri,
  6. Kime ve nereye ait olduğu bilinmeyen ve en az bir yıl emanet hesabında tutulduktan sonra gelir kaydedilen paralar,
  7. Yardım ve bağışlar,
  8. Borçlanma,
  9. Diğer gelirler.

 

Soru: Sandık hangi defterleri tutmak zorundadır?

Cevap: Sandıklar, aşağıda yazılı olan defterleri tutmak zorundadır:

  1. Karar Defteri: Yönetim kurullarının kararları gün ve sayı sırası ile bu deftere yazılır. Kararların altı, toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
  2. Üye Kayıt Defteri: Sandığa üye olarak girenlerin kimlikleri ve giriş tarihleri bu deftere işlenir.
  3. Evrak Kayıt Defteri: Sandık yönetimine ilişkin gelen ve giden evrak, gün ve sayı sırasıyla bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır.
  4. Demirbaş Defteri: Sandığın demirbaş eşyası bu deftere, alınış tarihleri ve değerleri belirtilerek yazılır.
  5. Yevmiye Defteri, Büyük Defter ve Envanter Defteri: Sandık adına alınan gelirler ve yapılan giderler ile envanter kayıtları, açık ve düzenli olarak bu defterlere işlenir. Sandıklar bilanço esasına göre defter tutarlar. Bu defterlerin tutulma usulü ile kayıt şekli Vergi Usul Kanunu ile bu kanunun Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden yayımlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğleri esaslarına göre yapılır. Bu defterler ile sandıkça tutulması uygun bulunan diğer defterlerin, dernekler birimi ya da noterlerce onaylanması zorunludur. Kuruluş bildirimi, tüzüğün incelenmesi ve şube kuruluşu hakkındaki esas ve usuller sandıklar için de geçerlidir.

 

 

 

Soru : Sandığın kapatılması halinde mal varlığı ne olur?

Cevap : Sandığın bütün mal ve hakları dernek malı sayılır. Taşınmazlar dernek adına tescil edilir, kullanma hakkı sandığa devredilir